Het alfabet
Het Servische alfabet - Српски алфабет Het Cyrillisch werd in de 9e eeuw uitgevonden door de zendelingen Cyrillus en Methodius toen zij vanuit Griekenland oostwaarts trokken om het christendom bij de Slavische volken te brengen. Het alfabet is gebaseerd op het Griekse schrift, en is uitgebreid met extra tekens om te kunnen voldoen voor de Slavische talen. Het Servisch heeft daarbij een eigen ontwikkeling doorgemaakt. Het Servische Cyrillisch (Српска ћирилица) verschilt daarom op een aantal punten van bijvoorbeeld het Russisch Cyrillisch. De definitieve versie van dit Servische alfabet werd in 1818 samengesteld door de Servische taalkundige Vuk Karadžić (1787-1864). Door zijn spellingshervorming werden een aantal oude Cyrillische letters geschrapt. Karadžić voegde de letter J uit het Latijnse alfabet toe aan het Servische Cyrillisch. |
Nr. | Hoofdletters | Kleine letters |
Uitspraak | Opmerkingen |
1 | А | а | a | |
2 | Б | б | b | |
3 | В | в | c | |
4 | Г | г | g | Geen schrapende G zoals in het Nederlands, maar meer zoals de G in het Engels. |
5 | Д | д | d | |
6 | Ђ | ђ | dj | Als in de Engelse naam Jack. |
7 | Е | e | e | |
8 | Ж | ж | zj | Zoals het Franse je of het Engelse woord pleasure. |
9 | З | з | z | |
10 | И | и | i | |
11 | Ј | j | j | |
12 | К | к | k | |
13 | Л | л | l | |
14 | Љ | љ | lj | Zoals in het Engelse woord million. |
15 | М | м | m | |
16 | Н | н | n | |
17 | Њ | њ | nj | Als de Spaanse letter ñ, of als in het woord canyon. |
18 | О | о | o | |
19 | П | п | p | |
20 | Р | р | r | |
21 | С | с | s | |
22 | Т | т | t | |
23 | Ћ | ћ | tsje | Zoals in het Engelse woord future. |
24 | У | у | oe | |
25 | Ф | ф | f | |
26 | Х | х | ch | Als in lach. |
27 | Ц | ц | ts | Als in tsaar. |
28 | Ч | ч | tsj | Als in het Engelse church. |
29 | Џ | џ | dzj | Als in het Engelse woord gender of het Italiaanse woord giorno. |
30 | Ш | ш | sj | Als in het Engelse woord ship. |
Het Servisch-Latijnse schrift is gebaseerd op het werk van de Kroatische taalkundige Ljudevit Gaj (1809-1872). In 1835 hervormde hij het Latijnse schrift voor het Kroatisch. Hij liet zich daarbij inspireren door het Tsjechische alfabet. Dit alfabet wordt daarom ook wel Gaj's Latijnse alfabet of Gajica genoemd. |
Nr. | Hoofdletters |
Kleine letters | Uitspraak | Opmerkingen |
1 | A | a | a | |
2 | B | b | b | |
3 | C | c | ts | Als in tsaar. |
4 | Č | č | tsj | Als in het Engelse church. |
5 | Ć | ć | tsj | Als de vorige letter, maar met meer nadruk op de T. Zoals in het Engelse woord future. |
6 | D | d | d | |
7 | Dž | dž | dzj | Als in het Engelse woord gender of het Italiaanse woord giorno. |
8 | Đ | đ | dj | Als in de Engelse naam Jack. |
9 | E | e | e | |
10 | F | f | f | |
11 | G | g | g | Geen schrapende G zoals in het Nederlands, maar meer zoals de G in het Engels. |
12 | H | h | h / ch | Klinkt soms als een H, soms meer als de Nederlandse G. |
13 | I | i | i | |
14 | J | j | j | |
15 | K | k | k | |
16 | L | l | l | |
17 | Lj | lj | lj | Zoals in het Engelse woord million. |
18 | M | m | m | |
19 | N | n | n | |
20 | Nj | nj | nj | Als de Spaanse letter ñ, of als in het woord canyon. |
21 | O | o | o | |
22 | P | p | p | |
23 | R | r | r | |
24 | S | s | s | |
25 | Š | š | sj | Als in het Engelse woord ship. |
26 | T | t | t | |
27 | U | u | oe | |
28 | V | v | v of w | |
29 | Z | z | z | |
30 | Ž | ž | zj | Zoals het Franse je of het Engelse woord pleasure. |
" De mens is veroordeeld tot vrijheid.
Човек је осуђен на слободу.
Čovek je osuđen na slobodu.
"